به گزارش مهر گیلان ، دکتر محمد حسن‌زاده، دبیر کمیته برنامه ریزی علم اطلاعات و دانش شناسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری: رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی در کشور ما توسط آمریکایی‌ها راه‌اندازی و با تدریس مدرسان خارجی آغاز به کار کرد، این رشته راه پرفراز و نشیبی را طی کرده تا به جایگاه امروزی خود رسیده است. به طوری که از رشته کتابداری به علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی  و در ادامه به علم اطلاعات و دانش‌شناسی تغییر نام پیدا کرد. در حوزه گرایش‌ها نیز از یک گرایش به سه گرایش و در ادامه به چهار افزایش پیدا کرد و امروز چندین رشته و گرایش در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تدوین شده یا در دست تدوین است. کمیته برنامه‌ریزی علم اطلاعات و دانش‌شناسی در سطح وزارتخانه از سال ۱۳۸۶ فعال شده و امروزه به عنوان یکی از فعال‌ترین کمیته‌ها شناخته می‌شود.

رشته علم اطلاعات و دانش شناسی به اندازه کافی دانش‌آموختگان بسیاری در مقاطع مختلف کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دارد و همچنین کتابخانه‌ها که از قدیم به عنوان محل اصلی کار این افراد شناخته می‌شوند، از چندصد کتابخانه در سال‌های اولیه تأسیس این رشته، به بیش از چندین هزار کتابخانه در سطح کشور رسیده است.

به عبارتی، رشد هارمونیک علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ابعاد مختلف نیروی انسانی، سازمان‌ها و نهادهای تابعه و محتوای درسی و برنامه‌ای بدون توقف در جریان بوده؛ به طوری که امروز می‌توانیم بگوییم این علم در کشور ما از دوره طفولیت درآمده، دوره کودکی را سپری کرده و در حال  عبور از دوره جوانی به سمت میانسالی و پختگی است.

گرچه، این دوره برای هر پدیده‌ای یک دوره استثنایی محسوب می‌شود، اما ورود به دوره میانسالی که به عبارتی دوره بلوغ نیز محسوب می‌شود با چالش‌های مختلفی نیز توام است. دوره‌ای که به لحاظ نیروی انسانی و بازار کار به حد اشباع می‌رسد و با توجه به شناختی که جامعه از آن پیدا کرده، انتظارات عمومی از آن بیشتر می‌شود. مهمترین چالش‌های این رشته به شرح زیر است.

۱٫ پاسخ به انتظارات جامعه
امروزه در عصر دانش و پیشرفت تکنولوژی انتظار می‌رود علم اطلاعات و دانش‌شناسی از مرز کتابخانه‌ها خارج و بیش از پیش در جامعه نقش‌آفرینی کند. به عبارت دیگر خدمت‌رسانی خود را فراتر از مرزها و محدوده‌های گذشته گسترش دهد.

۲٫ توجه به کیفیت آموزش و فعالیت
این رشته نیز مانند سایر رشته‌های دانشگاهی به لحاظ کمّی تقریبا به نهایت رشد خود رسیده، اما کیفیت همواره آن گونه که مورد انتظار بوده با بهبود و یا پیشرفت رو به رو نشده است. بنابراین انتظار می‌رود که کیفیت آموزش و فعالیت نشریات علمی در این رشته بیش از پیش به لحاظ کیفی رشد کند.

۳٫ همگامی با تغییرات
رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی در دنیای پرتلاطم امروز به لحاظ پیشرفت‌های علمی و برون‌داد، در عرصه رقابت با سایر رشته‌های دیگر همچون IT قرار دارد که اگر این رشته می‌خواهد در عرصه رقابت باقی بماند باید با تغییراتی بنیادین رو به رو شود.

۴٫ اشتغال
امروز رشته‌ها، گروه‌ها و اعضای هیأت علمی علم اطلاعات و دانش‌شناسی شکل گرفته و نظام آموزش عالی نیز با سرعت بسیار دانش‌آموخته تولید می‌کند. اما آیا بازار کار این رشته نیز به این اندازه رشد می‌کنند؟ البته بحث این نیست که بازار کار وجود دارد یا خیر. بلکه موضوع این است که فارغ‌التحصیلان چقدر می‌توانند به ایجاد بازار کار کمک کنند.

۵٫ بین‌المللی شدن
ما در عصر اطلاعات، عصری بی‌بدیل قرار داریم که با خود عناوین و مفاهیمی چون دهکده‌ جهانی، شبکه‌های اجتماعی و انسان جهان وطنی را یدک می‌کشد. لذا باید در این رشته نیز نگاهی فراوطنی داشته باشیم که این موضوع نیازمند افزایش توانمندی‌ها، فعالیت‌های مردم‌نهاد و انجمن‌های تخصصی است تا بتواند در برابر چالش‌های بین‌المللی شدن پاسخگو باشد.

۶٫ ارتباط با جامعه
رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی از قدیم‌الایام از رشته‌های خدمت‌محور بوده، یعنی علاوه بر اینکه کارکنان آن به محل کار خود خدمت می‌کنند به جامعه نیز خدمت می‌کنند و این چالشی است که تمامی ارکان این رشته را در برمی‌گیرد و آن را به چالش می‌کشد که باید با توسعه صلاحیت‌های چندگانه حرفه‌ای دانشمندان، متخصصان و فارغ‌التحصیلان علم اطلاعات و دانش‌شناسی  و تقویت نهاد‌های مردم‌نهاد و تزریق دیدگاه جهان محوری به این چالش‌ها غلبه کنیم./انتهای پیام /(ایبنا)